Usprawnienie nadzoru epidemiologicznego w Polsce - rezultaty projektu Epi-IChB
Zakończył się skierowany do środowiska medycznego pilotażowy etap projektu „Epi-IChB - wzmocnienie istniejącego systemu nadzoru epidemiologicznego nad inwazyjnymi chorobami bakteryjnymi”. Podczas spotkania, które odbyło się 7 sierpnia w siedzibie Agencji Badań Medycznych (ABM) podsumowano efekty inicjatywy, a także oficjalnie przekazano do dalszej dyspozycji Narodowego Instytutu Leków (NIL-KOROUN) przygotowaną na potrzeby projektu platformę edukacyjną „Inwazyjna- bakteryjna.pl”. Celem narzędzia jest usprawnienie procesu raportowania inwazyjnych chorób bakteryjnych w Polsce.
Epi-IChB, pierwsza tak skoordynowana inicjatywa w ramach współpracy sektora publiczno-prywatnego zrealizowana do tej pory
Pilotaż powstał w ramach współpracy publiczno-prywatnej dzięki inicjatywie Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego w Narodowym Instytucie Leków (KOROUN/NIL) oraz Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego (NIZP PZH – PIB). Projekt prowadzony jest przez Pfizer Polska w ramach Warsaw Health Innovation Hub. To pierwsza tak skoordynowana inicjatywa w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego zrealizowana do tej pory. Współtwórczyniami projektu są prof. Anna Skoczyńska, Kierownik Zakładu Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej Narodowego Instytutu Leków, Kierownik KOROUN oraz Konsultant Krajowa w dziedzinie Epidemiologii, prof. Iwona Paradowska-Stankiewicz.
W odpowiedzi na zidentyfikowane potrzeby pracowników medycznych
Projekt Epi-IChB to pierwszy i jedyny tego typu program edukacyjny w Polsce, który odpowiada na zidentyfikowane potrzeby zwiększenia wiedzy na temat patogenów wywołujących inwazyjne choroby bakteryjne, również w kontekście narastającej antybiotykooporności. Został przygotowany na podstawie pogłębionych wywiadów przeprowadzonych wśród pracowników medycznych przez niezależną agencję specjalizującą się w projektowaniu oraz przeprowadzaniu tego typu badań. Realizatorzy projektu gruntownie przeanalizowali rozproszony proces raportowania inwazyjnych chorób bakteryjnych, umożliwiając jego usprawnienie. Powstało narzędzie (platforma edukacyjna inwazyjna-bakteryjna.pl), której celem jest poprawa poziomu raportowania pozaszpitalnych inwazyjnych chorób bakteryjnych w Polsce spowodowanych przez patogeny takie jak: Neisseria meningitidis (dwoinki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, meningokoki); Streptococcus pneumoniae (dwoinki zapalenia płuc, pneumokoki) i Haemophilus influenzae (pałeczki hemofilne).
- Projekt, którego realizacji podjęliśmy się wraz z Partnerami, dał nam ogromną wiedzę, dzięki której stworzyliśmy profesjonalne narzędzie będące kompendium wiedzy dla każdego, kto bierze udział
w procesie raportowania zakażeń. Mam wielki szacunek do danych, które powinny być niekwestionowaną podstawą do podejmowania decyzji w procesie leczenia. Dane epidemiologiczne to wiedza pozwalająca decydentowi podejmować precyzyjne działania na wielu płaszczyznach, nie tylko w zakresie zdrowia publicznego, ale również obronności narodowej. Cieszy mnie, że na miesiąc przed publikacją Raportu, który będzie zawierał podsumowanie projektu, wraz z rekomendacjami zmian systemowych mogę na ręce Pani Dyrektor Narodowego Instytutu Leków przekazać prawa do stworzonej przez ekspertów w zakresie epidemiologii, strony internetowej „inwazyjna-bakteryjna.pl”, strony, która przyniosła założone w projekcie efekty. Jestem dumna z tego, że mogliśmy brać czynny udział w budowaniu narzędzia, które realnie wesprze codzienną pracę środowiska dostarczającego nam najcenniejszego z zasobów - danych. Od naszego poczucia odpowiedzialności zależy, co z nimi zrobimy. Wyrażam wielką nadzieję, że zainicjowana przez Pfizer Polska oraz Partnerów inicjatywa umożliwi lepsze planowanie działań profilaktycznych, wpłynie na zmniejszenie zużycia antybiotyków, a także kosztów efektywnego leczenia pacjenta. - powiedziała Dorota Hryniewiecka- Firlej, Poland & Baltics Country Manager w Pfizer.
- Projekt, który wspólnie z Państwem mogliśmy do tej pory realizować to bardzo cenna inicjatywa. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, jak bardzo poważnym i dużym problemem są infekcje, szczególnie jeśli chodzi o patogeny antybiotykooporne. To, co możemy wspólnie robić i co jest bardzo istotne to monitorowanie zakażeń. Bez wiedzy, jaki patogen wywołał daną infekcję – działamy jak we mgle, co się odbija przede wszystkim na polskim pacjencie. Dlatego tego typu przedsięwzięcia są kluczowe, aby ograniczyć ogromne koszty terapii, umożliwić wykorzystanie szerokiego asortymentu leków, którymi dysponujemy, sprawić, że oporność nie będzie narastała tak szybko, i w końcu spowodować, aby liczba pacjentów, którzy ponoszą konsekwencje z tego powodu – była coraz mniejsza. Cieszę się bardzo, że jesteśmy częścią tej potrzebnej inicjatywy. Dziękuję za ten trud, wysiłek i gratuluję. Mam nadzieję, że to dopiero początek, że ta inicjatywa odbije się szerokim echem w naszym środowisku i będziemy ją mogli wspólnie kontynuować. – podsumował prof. dr hab. n. med. Wojciech Fendler, Prezes Agencji Badań Medycznych.
Efekty inicjatywy
Podczas spotkania poinformowano, że narzędzie, które wspólnie z partnerami udało się stworzyć
w realny sposób poprawiło liczbę oraz jakość zgłaszanych próbek do PZH oraz KOROUN i dodatkowo miało pozytywny wpływ na: usystematyzowanie i ujednolicenie wiedzy oraz wewnętrznych procedur raportowania, ułatwienie procesu przygotowywania zgłoszeń do KOROUN, wzrost kompetencji pracowników, wzrost motywacji i zaangażowania we współpracę ramach nadzoru, wsparcie działań edukacyjnych prowadzonych przez mikrobiologów wewnątrz placówki.
- Dzięki projektowi wzrosła świadomość wśród pracowników medycznych, na temat zgłaszania chorób inwazyjnych, co bezpośrednio przełożyło się na zwiększenie liczby zgłoszeń przesyłanych do PZH. Inicjatywa ta pomogła promować współpracę między różnymi instytucjami zajmującymi się zdrowiem publicznym, co ułatwiło wymianę informacji i wpłynie na szybsze reagowanie na zagrożenia epidemiologiczne. Projekt pokazał, że nadzór epidemiologiczny w Polsce wymaga rewizji
i dostosowania do współczesnych wyzwań. – poinformowała Karolina Mrozowska- Nyckowska, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH - Państwowy Instytut Badawczy.
Prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych Monika Pintal-Ślimak dodała: Nie dziwię się tym efektom. Tego typu narzędzia, ułatwiające proces są ogromnie ważne i potrzebne. Jestem przekonana, że jeżeli nie zaprzestaniemy na pilotażu i projekt będzie kontynuowany to diagności laboratoryjni – mikrobiolodzy będą chętnie z niego korzystać i dążyć, aby procedury raportowania były jak najlepiej realizowane. Chcielibyśmy, aby w każdym szpitalu takie procedury były wdrożone. Dziękuję bardzo za ten projekt i mam nadzieję, że będzie on kontynuowany i rozszerzany także o inne patogeny, także o rejestr sepsy, na który bardzo wszyscy czekamy.
Raport z pilotażowego programu Epi_IChB i rekomendacje zmian systemowych
W ramach projektu przygotowywany jest aktualnie raport „Diagnoza funkcjonowania nadzoru epidemiologicznego w Polsce. Rekomendowane zmiany”. Publikacja oprócz wskazania efektów pilotażowego programu edukacyjnego wskaże kompleksowo obszary wymagające wzmocnienia
w nadzorze epidemiologicznym.
- Jesteśmy przekonani, że przygotowywana przez nas publikacja wraz z zawartymi rekomendacjami będzie zbiorem rozwiązań możliwych do szybkiego zaimplementowania, co w efekcie przełoży się nie tylko na zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów w Polsce, ale również na możliwość planowania adekwatnych do potrzeb działań immunoprofilaktycznych, ograniczenie wydatków związanych
z uniknięciem zachorowań i narastającej antybiotykooporności oraz jej skutkami. – poinformowała prof. dr hab. n. med. Anna Skoczyńska, Kierownik Zakładu Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej Narodowego Instytutu Leków, Kierownik KOROUN.
- Pamiętajmy drodzy Państwo, wiedza o lekowrażliwości bakterii jest podstawą tworzenia schematów terapii empirycznej, maksymalnie ograniczających powstawanie antybiotykooporności oraz poprawiających efektywność kosztową leczenia nie tylko w Polsce, ale też w Europie i na świecie. – podsumowała prof. dr hab. n. med. Waleria Hryniewicz.
Premiera Raportu zaplanowana jest na wrzesień 2024 r.
Projekt realizowany jest we współpracy z Kancelarią Rymarz Zdort Maruta, firmą badawczą Uxeria oraz agencją Compass PR.